07.12.2008

Γ. Η. Κριμπάς: Αλαζονεία της Οικονομίας –Υποτέλεια της Πολιτικής

Αυτονομημένη από την πολιτική, η οικονομία παίρνει την εκδίκησή της.  Πέτυχε την ξέφρενη μεγιστοποίηση του κέρδους, η διαφορά των χρυσών επάθλων με τη μισθωτή εργασία ξεπέρασε την αναλογία του 1 πρός 500.  Μετά η φούσκα έσκασε:  διότι οι κερδοφόροι, μάλλον κερδοσκόποι έχασαν την εμπιστοσύνη μεταξύ τους.  Σε όποια ληστρική ιστοριούλα το πρόβλημα δέν είναι η λεία αλλά η διανομή της.  Έτσι βαπτίζεται η “κρίση”.

Μπρός στο πρόβλημα ήρθαν οι “λύσεις”.  Είναι προβλεπτά ορθόδοξες, να σώσεις αυτούς που σε δανείζουν.  Η ‘χρηματο-οικονομική’ κρίση θα ξεπεραστεί, η πραγματική – που θα την καταλάβει ο κοσμάκης – θα κρατήσει παραπάνω, (όμως, μπρός στην αιωνιότητα … ), το ‘σύστημα’ δριμύτερο θα επανακάμψει, με ‘νέους’ κανόνες ρύθμισης και ‘όρια’ στις ξέφρενες αμοιβές κοινών απατεώνων.  Όπου το ερώτημα:  η πολιτική που βρίσκεται σ’αυτή την ιστορία; 

Η παράξενη απάντηση είναι – πουθενά. 

Όμως - από πού, κι’ως πού, θεμελιώνεται το ‘πολιτικό’ ερώτημα;  Δηλαδή, άν καίγεται το σπίτι σου, τί θα κάνεις; - άσε κατά μέρος την ‘πολιτική’ και τ’άλλα, φαντασιακά, ιδιώνυμα κι’ακατανόμαστα. 

Ακριβώς αυτό σημαίνει απ-ουσία της πολιτικής.  Το επί της ουσίας πολιτικό ερώτημα δέν μπορεί κάν να διατυπωθεί, ούτε ο πομπός μπορεί να το εκφέρει ούτε ο δέκτης μπορεί να το εισπράξει, λείπουν και οι δύο πόλοι της πολιτικής συνάντησης, δέν μπορεί να ‘μορφωθεί’ και να ‘περάσει’ ως πολιτικό πρόταγμα – άν και μπορεί να εφαρμοσθεί ένα κάποιο ‘πρόγραμμα’, βλέπε τα τωρινά, πυροσβεστικά, σχέδια.  Το ‘άσε απέξω την πολιτική’ είναι απολίτικα ηλίθιο υποπροϊόν του πολιτικού κενού. 

Δηλαδή, τί θέλεις; - νά που η ‘Ευρώπη’ πρώτη δρά και πράττει, το Αμερικάνικο σχέδιο τελικά την αντέγραψε - έστω και με τη σύγχιση των σχεδίων διάσωσης, η ‘κρίση’ ήδη [!] πέρασε, ‘είμαστε’ στην αναρωτική περίοδο - πρός πού;  Στο αναπαλαιωμένο μήπως ante bellum;   Μάλλον περί κραιπάλης επρόκειτο.  Άς την χαρούμε. 

Στο Ντουμπάι κλπ. χτίζονται οι σύγχρονοι παρθενώνες κττ., γιατί όχι;  Το οικονομικό προϊόν είναι τώρα ειρηνικό, οι χλιδιακές του μορφές είναι ότι ήταν κάποτε οι μεραρχίες και τα θωρηκτά.  Το σύγχρονο μανδαρινάτο κραδαίνει τα ΜΒΑ του, σοφίαν ας μην έχει.  Η πολιτική είναι καλή για την ουδετερότητά της.  Ο κόσμος θέλει κανόνες, όχι πολιτική με βούληση και πράξη.  Οι κανόνες πρέπει ίσως ν’αλλάξουν, όμως όχι και τόσο.  Ο κόσμος είναι ‘κατά φύσιν’ όπως είναι, η πολιτική μπορεί να βλάψει άν δεν ‘είναι’ του κόσμου τούτου.  Ποιά είναι όντως η πολιτική; 

Καθώς διαβάζουμε τη Γενική Θεωρία της Απασχόλησης, του Τόκου και του Χρήματος [1936] του αείποτε Keynes, συστήνω στους φοιτητές μου να γεύονται το λάλον ύδωρ που αναβλύζει από τους Financial Times, π.χ., σε σαιξπηρικό τόνο, “Ώ Κέυνς, Να Ζούσες Σήμερα!”, ή το σαλονάτο “Ο άνθρωπος της εβδομάδας – John Maynard Keynes”, και αμέτρητα άλλα.   

Ενδιαφέρον, μα πολιτικά μπάσταρδο: διότι ο Κύριος Κ ήθελε να σώσει τον καπιταλισμό για να θάψει τους καπιταλιστές – τους προσέφερε την ευθανασία.  Τόσο παράδοξο, τόσο ειρωνικό.  Ως τότε, εύ πράττωμεν.

ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ – 7 Δεκεμβρίου 2008

O Γ. Η.  Κριμπάς είναι Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών