ΑΡΘΡΑΘΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ

14.01.2008

Κ. Χατζημπίρος: Ακου τα παιδιά σου, Ανθρωπάκο

Τα πρόσφατα φοβερά γεγονότα γεννούν στην πλειονότητα των πολιτών την απορία αν υπάρχει κυβέρνηση. Οι τακτικοί αναγνώστες θα θυμούνται ίσως κάποιες σχετικές εκτιμήσεις της στήλης, δύο και τρία χρόνια πριν, που τότε έδειχναν πρόωρες. «Η συντήρηση ικανοποιείται με τη στείρα ηθικολογία... αποτέλεσμα, η ενθάρρυνση της κοινωνικής απάθειας και παράλυσης». «Σε αντίθεση με την κυρίαρχη προσέγγιση όλων των μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων, υποβόσκει μια μίζερη αντίληψη για τη μικρή Ελλάδα... είναι αισθητή η έλλειψη συγκροτημένης άποψης για τις σύγχρονες εξελίξεις... δεν έχει διαφανεί μέθοδος για την επίλυση τρεχόντων προβλημάτων, ακόμα λιγότερο μια ικανότητα αντιμετώπισης κρίσεων». «Αγνοείται η αναγκαιότητα ρυθμιστικής παρέμβασης του κράτους στο περιβάλλον, στη δημόσια τάξη, στην εκπαίδευση... η ελληνική κοινωνία μοιάζει ανεκτική απέναντι στην ιδεολογία της απραξίας».

Πολλές σοβαρές κρίσεις αναδύθηκαν εν τω μεταξύ, κρίσεις πολιτικές, ηθικές, περιβαλλοντικές. Οταν όμως ένας ανήλικος διαδηλωτής πυροβολείται, εμπορικά κέντρα πυρπολούνται ανυπεράσπιστα και το ποτήρι, αναπόφευκτα, ξεχειλίζει. Τελικά, ποιος φταίει; οι αυτουργοί αστυνομικοί; η ηγεσία της αστυνομίας; οι προϊστάμενοι υπουργοί; ο πρωθυπουργός της απραξίας; Ή μήπως η ευθύνη βαρύνει τον Ανθρωπάκο;

 
Ο Βίλχελμ Ράιχ με το αμείλικτο «Ακου Ανθρωπάκο» απευθύνεται σ' αυτό το ον που πεισματικά διατηρούμε μέσα μας, αναλύει τι κάνει και πόσο υποφέρει, πώς συμπεριφέρεται όταν αποκτά κάποια δύναμη, πώς επιλέγει αδύναμα και κακοήθη άτομα για να τον αντιπροσωπεύσουν. «Ελεύθερος είσαι, Ανθρωπάκο, από μία μόνο άποψη: έχεις απαλλαγεί από την αυτοκριτική, τη μόνη ιδιότητα που θα σε βοηθούσε να κυβερνήσεις τη ζωή σου. Είσαι ένας κοινός ανθρωπάκος, κατάλαβε το διπλό νόημα αυτών των λέξεων, κοινός και ανθρωπάκος...». Και ο Βολφ Μπίρμαν «έχει βαρεθεί... τον παροιμιώδη μέσο Ανθρωπάκο, που συνηθίζει στην κάθε βρωμιά, αρκεί να έχει γεμάτο τον ντορβά κι επαναστάσεις στ' όνειρά του αναζητεί...».

Πού κρύβεται τέλος πάντων αυτός ο απαίσιος Ανθρωπάκος; Μήπως ξεπηδά από παντού, αφού, καθημερινά, πλήθος όμοιοί του κυκλοφορούν ανάμεσά μας; Τηλεθεατής, παραδοσιόπληκτος, εκμεταλλευτής Αλβανών και Πακιστανών. Θρασύδειλος, μετρίως καταθλιπτικός, Μακεδονομάχος, Τουρκοφάγος, μέχρι πρόσφατα Βουλγαροκτόνος. Υποκριτής, ξερόλας, φαταούλας. «Σειληνοί του κράτους, που ξερνάει και να τους, τσιφτετέλληνες, με γονείς ληστές, των συντρόφων τους θύτες... μακρυχέρηδες, με το φως σπασμένο, κρατικοποιημένο, αγριέλληνες... μια φυλή που ζει φευγάτη απ' ό,τι ελληνικό στον κόσμο αυτό», τολμά να αναφωνήσει ο δικός μας Διονύσης Σαββόπουλος.

Τα μεγάλα προβλήματα είναι, σε τελευταία ανάλυση, πολιτικά. Ποιος τροφοδοτεί την κρίση της πολιτικής; Ποιος επιλέγει γόνους γνωστών οικογενειών στην ηγεσία; Ποιος σπιλώνει πετυχημένους υπουργούς και άξιους πρωθυπουργούς; Ποιος κλέβει και ξεχαρβαλώνει το Δημόσιο, ενώ ταυτόχρονα αναρωτιέται πού είναι το κράτος; Ποιος μαυρίζει στις κάλπες τους ικανότερους, αν επιχειρήσουν ριζοσπαστικές αλλαγές; Ποιος στέλνει σε Βουλή και δημοτικά συμβούλια ποδοσφαιριστές, μοντέλες και τηλεστάρ;

 
«Την ίδια ώρα η Πολιτεία αγανακτεί, διότι υπάρχουν μερικά ζωντανά της κύτταρα που αντιδρούν άτεχνα, ανοργάνωτα, ίσως μ' αφέλεια, σ' όλην αυτή την οργανωμένη κρατική ασχήμια», έγραφε ο Μάνος Χατζιδάκις τον Μάιο του '86.

«Ας μην τρελαθούμε, αγαπητοί μου γονείς, ανεκπαίδευτοι, κατά τα άλλα. Από εσάς ξεκινά το πρόβλημα. Εσείς μας εισάγετε την παραβατικότητα μαζί με τα επώνυμα ρούχα -τα ακριβά αυτοκίνητα - τα σπίτια με τις πισίνες. Μέσα από την τηλεόραση - τα ηλεκτρονικά παιχνίδια που μας επιβραβεύουν... Αρρωστε κόσμε που κατοικείς στο ελληνόφωνο κρατίδιο με χαμένη μνήμη... Μας ακούτε, νεοέλληνες και τσιφτετέλληνες γονείς; Μας εκπαιδεύσατε να ζούμε σε έναν κόσμο χωρίς αισθητική. Σε έναν κόσμο... μαγκιάς και πνευματικής μιζέριας», προειδοποιούσε πριν από δύο χρόνια η επιστολή προς την «Ελευθεροτυπία» ενός παιδιού, που σήμερα 15χρονο βγήκε στους δρόμους.


Εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ» 24 Ιανουαρίου 2008


O Κίμων Χατζημπίρος είναι Αναπληρωτής Καθηγητής στο ΕΜΠ