ΑΡΘΡΑΥΓΕΙΑ

12.12.2011

Σ.Δ. Μουλόπουλος: Το κύριο αίτιο αυξήσεως των δαπανών υγείας



1.     
ΤΟ  ΠΡΟΒΛΗΜΑ

    

Οι δαπάνες παροχής υπηρεσιών υγείας αυξάνονται τελευταία με ταχύ ρυθμό. Ηδη αναλίσκεται σ’ αυτές το 17% του υψηλού ακαθαρίστου εθνικού προιόντος των ΗΠΑ από το μόλις 3% που ήτο το 1950. Το πρόβλημα είναι τόσο σημαντικό από οικονομικής πλευράς κα τόσο ευαίσθητο από κοινωνικής, ώστε απέκτησε ιδιαίτερη πολιτική σημασία.

Ο χειρισμός του περιλαμβάνεται  πλέον στα προεκλογικά προγράμματα κομμάτων πολλών Κρατών και επηρεάζει την κρίση του κοινού. Είναι επομένως ενδιαφέρον να αναζητηθεί μεταξύ των αιτίων της αυξήσεως των δαπανών αυτών το κυριότερο  ώστε να διαφανεί η πορεία προς την αντιμετώπισή του.

 

1α. Δυσκολίες στην αναξήτηση των αιτίων.

 

Η μελέτη των αιτίων, όπως γίνεται από οικονομολόγους,  αφορά κυρίως σε απολογιστικό έλεγχο του κόστους των διαφόρων σχετικών πράξεων , ώστε να δειχθεί ποίες εξ αυτών παρουσιάζουν τις μεγαλύτερες αυξήσεις. Αλλά η σχέση κόστους - αποτελέσματος δεν είναι δυνατόν να μετρηθεί με όμοιο τρόπο όπως σε μιά επιχείρηση που παράγει  ένα προιόν. Τούτο διότι εν προκειμένω  ο υπολογισμός της αξίας του αποτελέσματος έχει ιδιαίτερες δυσκολίες.

Πόσο αποτιμάται η  ζωή ενός ανθρώπου και ποία είναι η αξία της ευεξίας του έχει επιχειρηθεί να καθορισθεί με διαφόρους τρόπους, όπως με υπολογισμό της εργασιακής του αποδόσεως, του κόστους των απαιτουμένων εργασιών γιά την προφύλαξή του από ατυχήματα στα μέσα μεταφοράς  κ. ά. Οι προκύπτουσες τιμές έχουν μεγάλες αποκλίσεις.

Γι’ αυτό και σπάνια συζητείται ο παράγων αυτός  στη διαδικασία καθορισμού των δαπανών. Η κοινωνία, όταν προσπαθεί να  περιορίσει το ύψος των δαπανών υγείας, απλώς ισχυρίζεται ότι η μείωση αφορά τις μή αναγκαίες δαπάνες.

Πώς ορίζονται οι «αναγκαίες» δαπάνες επιχειρεί τελευταία να μελετήσει, συναρτώσα το κόστος ωρισμένων πράξεων με αδρούς στόχους, όπως η σχέση με την θνητότητα ή την εμφάνιση συγκεκριμένων νόσων κ.λπ.

Αλλη δυσκολία προκύπτει όταν δαπάνες που αφορούν στη παραγωγή και διάθεση προιόντων χρησιμοποιουμένων στον τομέα των υπηρεσιών υγείας ( φάρμακα, όργανα, μηχανήματα, ενθέματα κ.λπ. ) επιδιώκεται να συμπιεσθούν. Ο περιορισμός αυτός συνεπάγεται συχνά την μείωση της ερευνητικής προσπαθείας γιά ανακάλυψη ή τελειοποίηση προιόντων. Ωρισμένες φαρμακευτικές εταιρείες έκλεισαν τα ερευνητικά τμήματα. Το πόσο θα περιορισθεί το κόστος ώστε να αποφευχθούν τέτοιες επιπτώσεις, αποτελεί μία επί πλέον δυσκολία στον προσδιορισμό των αιτίων αυξήσεως των δαπανών.